PASKUA

Ni MARIA LUISA D. GIBRALTAR

PILA na lang ka inadlaw kag Paskua na naman. Ang mga anak sang puloy-an
nagaaliwasa na sa pagpaabot sining malipayon nga adlaw sang tuig. Ila
nahibal-an nga sa ila panimalay, ini gid ang masadya nga kahiwatan nga ila
ginasaulog.
Ang Paskua para gid sa mga bata. Sa Luke's gospel, yara gid napatpat ang
christmas story.
"Sa gilayon, pagkatapos mabatian sang mga nagabantay sang hayop gikan sa mga
anghel nga nagpakita sa kalangitan, naglakat sila sa pagpangita sang
Mesiyas." (Lueas 2:15) "Kag ila nakita ang Mahal nga Birhen kag si Jose kag
ang Lapsag-----".
Sa plano sang makakagahom nga Amay, Iya nahibal-an nga si Ginoong Jesus
nagakinahanglan gid sang isa ka iloy kag isa ka amay. Ang ginikanan
kinahanglanon gid kag malahalon agod maatipanan ang Anak sang Dios sa Iya
pagdaku.
Kag ina man ang kinahanglanon sang tanan nga kabataan sa bug-os nga kalibutan
sa tanan nga panahon - ang amay kag iloy sang isa ka panimalay. Agod
magpalangga, mag-atipan, magpakaon kag magpadaku sang ila kabataan. Ang tagsa
ka bata nga ginhimo sa imahen sang Ginoo, nagakinahanglan gid sang
pinakamaayo nga pag-atipan sa ila pagdaku. Kag wala sing makahatag sina nga
pag-atipan kundi ang mga ginikanan mismo sang bata ilabi nag id ang iya sini
iloy. Kon ang bata nagdaku sa pagtatap sang iban nga tawo, pareho abi sang
lolo o lola ukon mga tiya kag iban pa nga paryente, makabaton man sia sang
pag-atipan pero iban gid ang pag-atipan nga mahatag sang isa ka iloy.
Ina man ang komparasyon sa bahin sang aton Ginoong Jesus. Sa plano sang
Balaan nga Amay, nalakip ang mahal nga Birhen nga nagaatipan kag nagapalangga
kay Ginoong Jesus samtang nagadaku sia. Kag nadala man sa plano sang Amay si
San Jose nga magatimbang sa pag-inakop sa Niño Jesus.
Ang pagtingob sang panimalay dapat mabatyagan sang tagsa ka katapo sa
adlaw-adlaw nga tanan ilabi nag id kon may mga family gatherings pareho sang
paskua. Mabudlay maghiwat sang isa ka family gathering kon dis-united ang mga
katapo sang panimalay. Halimbawa sa paskua, sariwaol ini nga kahimtangan sa
bahin sang isa ka broken family. Paano ang ila pagsaulog sining pinakamasadya
nga panahon para sa mga bata kon ang ila mga ginikanan wala nagaugyon kag
nagasipakanay sang banas?
Sa paskua, kinahanglan gid nga ang panimalay nagatingob, nagaisa kag
nagatipon para sa ila pagsaulog sang kaadlawan sang Mesiyas. Pero sa
nagbinulagay nga panimalay, ini ang pinakamasubo nga tinion para sa ila.Ang Christmas story nagasugid man sang mahisaon nga hari nga gusto tapuson
ang kabuhi sang wala sarang ikagbatu nga Lapsag. Ang Iya ginikanan nagtinguha
gid sa pag-amlig sa Iya tubtob sa pagdala sa Iya sa liwan nga duog agod
maluwas sia sa paghingabot sadtong sakon nga hari.
Ila ginbayaan ang ila duog, ang ila mga himata, mga abyan kag pangabuhian
para sa kaluwasan sang Lapsag. Nagsakripisyo sila para sa Lapsag nga
gintugyan sa ila sang mahal nga Dios.
Kon ipaanggid sa aton nga may mga kabataan man, kita nalipat nga dapat man
kita magsakripisyo para sa aton mga anak. Nagakabuhi kita indi lang sa aton
kaugalingon kundi ilabi na gid para sa aton mga anak. Nga padakuon sila suno
sa aton katungdanan kag mapahilayo sila sa mga kalautan kag kalisdanan sa
sini nga kalibutan. Nga aton sila padakuon suno sa kagustuhan sang mahal nga
Makaako nga sila magausoy sang tadlong nga banas sang pagpangabuhi sa sini
nga kalibutan.
Sa isa ka puloy-an nga ang ginikanan nagsipakay, ang mga anak sa sini nga
panimalay, amo ang mga buka nga bahin sang puloy-an nga biktima sang nabuong
nga relasyon. Ang matuod gid nga makaluluoy amo ang mga kabataan kag indi ang
amay kag iloy.
Kag sat ion sang paskua nga ang ginikanan nagbulagay, madamo nga mga
pamangkot ang nagatuaw sa balatyagon sang nagahinakit nga kabataan."Sin-o gid bala ang mask o nga palanggaon" Si Nanay bala ukon si Tatay?""Ngaa bala nagbulagay ang amon ginikanan? Wala gid bala sila nagapalangga sa
amon nga ila mga anak?"
"Indi bala nagpalanggaanay sanday Nanay kag Tatay sadto anay? Ina gani kon
ngaa nakaanak sila sa amon nga ila kabataan. Karon ngaa indi na sila makapuyo
upod sa amon nga ila mga anak sa isa lang ka puloy-an?""Indi nag id bala kami makapuyo tanan sa isa lang ka puloy-an? Ilabi na gid
sa sini nga paskua?"
Masinakiton ini nga mga pamangkot ilabi na gid sang may buot na nga mga anak
sang puloy-an, samtang ginapaanggid nila ang panimalay ni Ginoong Hesus nga
may amay kag iloy nga nag-atipan kag nagpalangga sa iya sa sini nga kalibutan
samtang nagadaku sia sa pagtuman sang Iya misyon nga ginhatag sang Dios nga
Amay.
May isa ako ka abyan nga babaye nga may apat ka mga anak. Nagtuad sia sa akon
nga indi sia malipayon sa iya kabuhi tungod ang iya bana may ginapuyo nga
babaye nga iya man sini kaupod sa ila opisina.
"Nagabusong na subong ini nga babaye. Plano sang bana ko nga pauntaton na ini
sa iya trabaho antes mabulgar nag id sa ila talatapan ang imoralidad nga ila
ginabuhat."
"Nahibal-an mo ini tanan?" tuman ang kakibot ko.
"Huo. At least honest ang bana ko sa pagsugid sini sa akon sa baylo nga
magbinutig sia."
"Nakabatas pa sia magsugid sa imo nga may bag-o sia nga babaye nga
ginahigugma?"
Naghibi sing masinakiton ang abyan ko. Nagauyog ang iya mga abaga sa
ginahimunggan nga paghilibion.
"Makaluluoy man ining abyan ko," himulongon ko nga nagapug-ok man ang dughan
sa pagtulok sa iya nga nagakalisod. Mationtion;
"Ti, ano gid ang pamat-od mo?"
"Gusto ko sia bulagan pero nagapakiluoy sia sa akon nga may pagtamod pa sia
sa akon kag palangga gid kuno niya ang mga bata."
"Ang buot silingon nga duha na kamo ang iya ginahigugma?" Mahipos sia nga
nagtango nga nagapamahid sang iya mga luha.
"Pero indi pwede ina. Kinahanglan isa lang sa inyo ang iya pillion. Kag kon
sa pahustohusto lang, ikaw gid ang may mayor sa iya tungod ikaw ang iya
kasado."
"Sugod sang mahibal-an ko ang tanan bahin sa ila sang babaye, nangin-impierno
na sa pamatyag ko ang amon puloy-an. Kag nagangil-ad na ako magtulok sa akon
bana kon magpauli sia sa amon gikan sa iya babaye."
Nagpug-ok man ang dughan ko mamati sining panugiron sang akon abyan."Kon amo sina, ano gid ang pamat-od mo?""Sundon ko ang kagustuhan sang bana ko. Pasugtan ko sia nga padayunon ang
amon pag-upod tungod na lamang sa amon mga anak. Nahibal-an ko gid nga ang
mga anak ko ang grabe nga maapektuhan kon padayunon ko ang akon plano nga
bulagan ko ang ila amay. Tungod sa ila, antuson ko ang tanan agod indi
mabuong ang amon pangabuhi."
Tungod sa mga bata - - - - - .
Ini nga rason ang ginakabitan sang madamo nga mag-asawa nga indi magbulagay
bisan grabe na ang ila palaligban nga duha. Tungod sa mga bata ginaantos sang
madamo nga asawa ang kaluiban sang ila bana. Kag tungod man sa mga bata kon
ngaa may pila ka bana ang nagaantos man sang kaluiban sang ila asawa. Agod
manginbilog ang ila panimalay bisan pa sa grabe nga palaligban nga ginasalom
sang ila panimalay.
Tungod sa mga bata nga naga-idolo sang ila ginikanan kag gusto gid makita ang
ila amay kay iloy nga nagatipon sat ion sang paskua upod sa ila.
Yari pa ang isa ka halimbawa nga hitabo;
Isa sadto ka Sabado sang aga. Upod kami sang bana ko nga nagapungko sa lobby
sa atubang sang clinic sang amon doktor. Schedule namon sadto nga adlaw sa
pagpa-check-up sa amon doktor.
Sa pihak nga clinic nga iya sang isa ka pediatrician, may naggua nga
mag-asawa nga masnahon sa ila guya ang kalipay. Ang asawa nagakugos sang
ayhan duha ka bulan nga anak nga ginaagubay sang malipayon nga bana. Larawan
sila sang kalipay tungod sang nagahigot sa ila pag-upod nga amo ang ila anak.
Nakapautwas ako sang pangamuyo nga unta magpadayon ang ila malipayon nga
pagpuyo tubtob sa ila pagtigulang upod sa ila mga anak.
Nakaginhawa ako sing madalom. Nagbalik sa akon panumduman ang kaso sang akon
abyan. Seguro kon ngaa sia kag ang iya bana kasubong man sadtong lamharon nga
mag-asawa sang bag-o pa lang ang ila pag-upod bilang mag-asawa.
Apang nian diin na sila nga duha pagkaligad sang madamo nga tinuig kag
makaanay sila sang apat?
"Ang lamharon bala nga mag-asawa nga ato sa indi madugay, manginkatu;ad man
sang nagakatabo sa akon abyan kag sa iya nga nakakita sang bag-o nga
pinalangga?"
Sa sini nga paskua, ginapangamuyo gid naton nga ang mga panimalay nga
nagaginamo kag wala nagahangpanay, masanagan man kag makakita sang kalinongan
kag kalipay. Sa nasiling na naton, tungod sa mga bata kag sa ispiritu sang
paskua.
Bulahan ang mga panimalay nga mapag-on nga nagatingob kag nagaupod sa pagpuyo
nga ginasalom ang mga unos sang pagpangabuhi nga wala sila nagakalingkang kag
padayon nga nagapuyo sing tingob kag may kalipay. Bulahan sila nga
nanginmadinalag-on sa tanan nga mga palaligban sang pangabuhi.
Kag bulahan gid ang kabataan sang mga puloy-an nga ginpadaku sila,
gina-atipan kag ginpalangga sang ila ginikanan. Nga ginhimo nila nga modelo
ang pagpadaku, pag-atipan kag pagpalangga ni Santa Maria kag San Jose kay
Ginoong Hesus nga gintugyan sang Dios nga Amay sa ila.
Sa tanan, Merry Christmas!
(KATAPUSAN)