Saturday, January 9, 2010

Magaabot Ang Kaagahon, Laura!

Nobelita Ni Ric T. Grozen

(Ika-8 Nga Gua)

MATAHUM ang hardin, ginapalibotan ini sang pader kag nanarisari ang mga
kabulakan kasubong man sang nagkalainlain nga mga rare plants. Si Tyu Vincio
ang nagaatipan sini. Kag sa adlaw-adlaw niya nga paghikot kag pagkapisan,
labi pa gid niya ini ginpatahum.
Sa isa ka idas, una nga ginpapuswitan ni Laura ang mga matahum nga American
Rose. Ti, siempre dalalagku ang mga bulak kag may nagkalainlain pa nga mga
duag. Wala ginapatup-an sang tubig ang nagabunloskad kag daw nagayuhom nga
mga sinipad. Nanamian gid sia sa pagtulotan-aw, samtang padayon ang
pagpuswit. Dayon naman sa isa ka idas ang mga sunflower. Huo, daw nagailigpat
ang bulawanon sini nga duag nga kasubong sang isa ka platitto ang kadakuon.
Dayon ang mga daisy, manubo nga tanom nga may duag orange ang mga ini.
Dayon ang mga chrysanthemum, duag silvery gold man ini daw kasubong tasa ang
kadakuon kag sa unhan ang mga lirio nga may duag crimson- red. Sa pangiliran
sang pader ara man nagakabod ang mga bougainvilla nga may puti kag duag rosas
nga mga bulak. Sa pihak ang mga nagapasayangsayang nga mga yellow bells.
Daw nakabatyag sing kakapoy si Laura. Ginpatay niya ang gripo. Dayon nagkutol
sang duag rosas nga Rose. Naglingkod sa malaba kag semento nga bangko. Gintamdan ang Rose, ginsulusanggi sa guya kag magtikab. "Oh Rose, I know you
are winking at me but you speak toward heaven and God."
Ginpamangkot ang Rose. "Is it true that you speak a word that even babies may
understand?" Naglisu, padayon ang paghugakom sang masalapay ang tunok. "Ah,
you're not a Rose without thorns." Ano gani ang mapanugyan sa isa ka lalaki
nga indi makapabutyag sa hinigugma? "Ah, say it with flowers."
Ti, ang buot silingon hatagan mo ang hinigugma sang bulak. Nadumdoman ang
ginhambal ni Apostles Matthew "Consider the flowers in the field, how they
grow, they toil not, nor they spin." Ang buot silingon ang mga bulak sa
latagon wala sing nagatatap sa ila, pero sila nagakabuhi paagi sa indi makita
nga kamot sang Dios. Nakatayhum si Laura, nakatangla sa langit kag nakatikab
sang pagpasalamat sa iya maayo nga pagkahimtang.
Kag madasig nga nagkalaipu ang mga dahon sa pungango sang panahon. Nag-abot
ang tion nga nagbatyag na sang pagsakit si Laura. Gilayon sia ginpatigayon ni
Misis Melba nga gindaala sa ospital. Sa ila nga pagsampot dayon sia
ginpahigda sa hiligdaan nga may kariton kag ginadalidali pasulod sa delivery
room. Diri ginpalibotan sia sang doctor kag mga nurses.
Kagat-bibig ang pagpasakit ni Laura, tubtob iya ginbun-ag ang isa ka mapagros
nga lapsag nga lalaki. Kag nadulaan sing animo si Laura kag sang masag-ulian
sing animo kaatubang na niya si Misis Melba. "Lalaki ang anak mo, Laura!'
pulong niya nga nagayuhom.
"A-Ang akon anak, sa diin na?" ang iya may kabalaka nga natuaw.
"Magpakatawhay ka Laura, ato sia didto sa Nursery Room. Pabay-i lang kay
ipakuha ko, agod imo matan-aw."
Kag pila pa ka tion kaiping na ni Laura ang iya anak. Nahakos niya ini nga
nagatulo ang iya luha.
"O, indi ka magpatulo sang luha, magkalipay ka kay may anghel ka na.""Anak ko sia sa pagkasala Misis," pasapayan niya nga natikab.
"You look at the bright side of the world. Don't think that he is the
unwanted baby. Everything in this world is through God's will. So, love your
baby, accept him as a gift of God to you," laygay niya nga dala ang
paglugpay.
"S-Salamat sa imo pagpasanag sang akon kaisipan, Misis," natuaw niya nga
ginkugos liwat ang lapsag.
Kag sang makagwa na sa ospital, nasampotan ni Laura nga ang iya hulot
gin-areglo na sing maayo. May hiligdaan nga adjustable, puede mapasaka ang
bahin nga gina-unlan. May magamay nga coffee table sa iya iping kag may tray
sang mga prutas sa kaiping sang coffee table.
"Misis, gin-areglo mo gid sing maayo ang akon hulot?" pasikto niya nga
nahayanghag nga ginapalibot ang panulok. Bag-o nga duag, lavender nga mga
kurtina, small study table with lampshade kag kona nga ginapalibotan sang mga
kilingkiling.
"Para sa imo kasulhayan kag sang imo baby, Laura."
Nahakos niya si Misis. "Indi ko mahibal-an kon paano ako makabalos sa inyo
nga kayo, Misis," ang iya natuaw nga nagalumawlomaw ang mga mata.
"Sige na magpahoway ka na, ari si Shirly ang imo mangin-kaupod diri sa hulot
kag manginmanoglibang sang imo baby."
"Madamo gid nga salamat, Misis." Ang iya ntuaw nga ginpasiplatan ang
nagayuhom, 16 anyos nga si Shirly.
Nagtalikod si Misis Melba, nagadalidali ini kay ma-opisina pa. Kag sa atubang
sang pamahaw magkaatubang sila sang iya bana. "Ka-guapo sang anak ni Laura,
Rufo," pulong niya nga gintinidor ang steak.
"Huo Melba, maputi, tiluong ang ilong kag mapagros nga lapsag," tuaw man niya
nga nagahigupigop sang kape, sa iya plato ang fried egg kag steak man.
"Naumol-umol ako sa bata. Daw gusto ko ini kuguson pirme."
"Namag-ohan ka lang sa bata nga ina. Basi pila lang ka adlaw madulaan ka na
sang gana sa iya," tayhum niya.
"Ambot lang Rufo," kag nag-undang na si Melba, nagpamahid sang baba. Nagderetso sa pagpanipilyo kag matiuntion handa na sia nga maglakat.
Nag-kiss sa iya bana kag magpaalam.
Samtang si Shirly, kugos ang bata may ginmuno kay Laura nga nagapungkuon
malapit sa bintana. "Manang Laura, wala ka pa bala ginagutom?"
Ginhikaphikap ni Laura ang iya tiyan. Nagakalam na ini, patimaan nga gutom na
sia.
"Ano bala ang gusto mo kaunon?" ang may kabalaka niya nga napakiana.Matiuntion nagsulod si Tya Purita. "Laura, mag-inom ka sang gatas, ini ang
tugon sa akon ni Misis nga paimnon ka kada aga," pulong niya nga may dala nga
tray nga may baso sang gatas kag loaf bread.
Nagtulok si Laura. "Ibutang lang dira, Tya Purita," pulong niya nga mahilom
nga maluya pa sia.
Ginbutang matuod ang trat sa coffee table. "Imnon mo, samtang mainit pa, agod
mamgpulopagsik ka."
"Huo. Salamat."
Kag nagtalikod sia, mabatian pa ang paglagpok sang ganhaan.
Ginbutang ni Shirly ang lapsag sa kona. Ginkuha ang baso sang gatas nga
natungtong sa platito kag gindahu. "Sige na, Manang Laura."
Gindahu. "Mabinalak-on ka man katulad ni Tya Purita?" tayhum niya.
"Amo man ina ang tugon sa akon ni Misis nga magluas sa paglibang sa bata,
tatapon ka man," tayhum man niya.
Napinsar ni Laura ginapa-spoil gid sia ni Misis, ala-senyorita ang iya dating
diri.
Alas dies sa aga, nagbangon si Laura matapos makapiyongpiyong. Nagpungko kag
magkinamkinam sang ubas. Matiuntion ara si Shirly. "Gusto mo panitan ko ang
isa ka red apple?"
"Sige."
Sa adlaw nga Sabado kag Domingo ara si Misis sa hulot ni Laura. "Kamusta na
ang imo pamatyag?" pamangkot niya sa nagahulohigda nga si Laura.
"Nagpulopagsik na, pero indi pa gid tanto," pulong niya nga naglingkod sa
kama.
Dayon ginkuha ang lapsag sa kama.Nag-atubang. "Magkaon ka sang mga ginapadala
ko sa imo nga pagkaon diri, agod madali ka magpagsik."
"Huo Misis."
Naglibotlibot si Misis nga ginaulit-ulit ang lapsag.
Ginapasiplatans sia ni Laura nga nalipay man sa pagtan-aw sa pagkahulog sang
buot sini sa lapsag.
"Laura, puede bala nga hulamon ko anay si baby, didto lang sia anay sa akon
hulot?"
"Sige."
Amo ini sa masunson ang nagakatabu. Nahulog matuod ang buot ni Misis sa bata.
Sa kaayo nga pagtratar sa iya, nagakadapat lamang nga malipayon man si Laura
nga makita nga malipayon man si Misis. Kag iya gin-atubang si Shirly. "Pila
kamo nga mag-ulotod?"
"Pito kami, Manang. Ako ang agot."
"Ti, nakatapak ka na sa high school?"
"Second year lang Manang, pahoway lang anay, ginapatapos pa ang duha ko ka
magulang," ang pulong niya nga wala nagatulok kay Laura, nasuboan kay gusto
gid tani magpadayon.
"Ti, kon makatapos na ang imo duha ka magulang."
"Maayo gid man nga makatapos sang high school."
Napinsar ni Laura bisan kabulig lang may handom man nga makatapos. Sia,
nagpakapag-on bala agod nga makatapos? Wala gid, nagina-ulipon sia sang
gugma. Naglungolunngo. May maayo pa ayhan nga kapalaran nga magaabot sa iya?
Ayhan tubtob na lamang sia sa pag-atipan sa iya anak. Nakapanghayhay sia.Makaligad ang pila ka semana nagpulopagsik na si Laura, gani kasubong sang
una didto naman sia sa kusina. "O Laura, ari ka na naman? Mapulopagsik ka na
bala?" pakiaana ni Tya Purita nga nahakos man si Laura.
Naghakos man si Laura sa iya. "Mapulopagsik na gawa ako," pulong niya nga
dayon naghikot sang iya mabulig.
"Ngaa indi mo na lang pag-atipanon ang imo anak?"
"Ara man si Shirly."
Makadali sila nga naghipos kag nagdurop sa ila mga ginahikot. Pila pa ka tion
naglisu si Tya Purita. " Ti Laura, mapauli ka bala sa inyo kon lubos ka na
nga magpagsik?"
"Huo, gid lang, e." Sing makadali nga nagdulog sia. Napinsar nga ang bata amo
ang iya manginpanaming, agod nga kon makita ini sang iya amay, mahimu nga
mapatawad sia.
"Ti kundi, magmanginmasubo si Misis kay nagalangot na sa bata?"
"Pabay-i lang kay magabalik man ako diri kon magmaayo na ang akon amay sa
akon."
Hapon, kugoskugos gid ni Misis ang bata ni Laura, nagsulod si Doktor. "Daw
bata na lang ang imo ginapatungdan, a?" pakiana niya, samtang nga nagailis
nga daw kalapyo.
Ginbalikid sia ni Melba. "Ikaw naman ,o. Daw indi mo nahangpana ng akon
paglangot sa bata. Daw naumol-umol gid ako sa bata," kag dayon nga
ginhalokhalokan kag gindaludalu ang bata. Matiuntion nag-iping sa bana nga
kugos man gihapon ang bata. "Ano ayhan kon aton ayupon ang bata, Rufo?" tulok
niya sing tadlong sa bana.
Nagtadlong ang doctor sa salandigan. "Ikaw lang, huo. Maayo kon magpasugot
sina si Laura."
"Ti, kundi hayluhon naton."
Nagtindog sia kag magpalapit sa bintana, nagpanghulonghulong sa sagwa. "Wala
mo lang mahibal-an nga ang bata amo pa ang ipanaming ni Laura sa iya amay
agod sia mapatawad?"
Nagpanumdom si Misis. Nagtulotimbang. "Kabay pa nga pagapatawaron sia sang
iya amay. Kon indi, kundi madali naton nga mapasugot si Laura nga aton ayupon
ang iya bata?"
"Ginapangamuyo mo pa nga indi sia mapatawad, ti kon mapatawad, ti wala na
sing kahigayonan? Magapamilit ka pa?"
"A, basta indi ako magluat sa paghingyu kay Laura," pangyambi pa niya."Dapat mo panumdumon nga kon mag-ayuhay na si Laura kag ang iya amay, sila
nga lolo kag lola sang bata, napiho ko nga indi magpasugot," malig-on niya
nga nasambit.
"Ikaw Rufo, ginakontra mo gid ako," palamug-ot ni Misis.
Makaligad ang isa ka bulan may telegrama nga nabaton si Misis. "Aba, maabot
si Rommel, ang akon anak!" ang iya malipayon nga natuaw. Gani sina nga hapon
sang mag-abot ang iya bana, gilayon niya ini nga ginbalita.
"Maabot si Rommel? Aba, makaligad ang pila man ka tuig makita na naton sia!"
malipayon niya nga natuaw, samtang nagauba sang iya sapatos.
Samtang si Misis sa pagpasiplat ni Rufo padayon man gihapon ang pagkugos sa
lapsag ni Laura. Nagkurinot ang iya agtang, gani nagpalapit ini. "Daw sa bata
na lang ang imo atension, a?"
"Ikaw naman Rufo, pati bata ginapangimonan mo pa? Pabay-i lang kay ipakuha ko
sia kay Shirly kag ikaw naman ang akon atipanon," dayon talikod niya kag tagu
nga nagyuhom.
Matuod, dugaydogay ara na si Shirly kag ginkuha ang bata. "O, ano bala ang
aton pagahambalan nga daw nagakurinot gid ang imo agtang?" tampad ni Melba.
"Husto bala ang akon panagupnop nga nagapangimon ka sa bata?"
"Indi man sa amo sina. Siling ko daw ginabuhos mo gid ang imo tinion sa
bata."
"Kag kulang bala ang akon pag-atipan sa imo, amo bala ina?" Kag napinsar niya
nga kulokarinyuhon ang bana. Gani nagpasabak ini sa iya. "O, ari na ako, ano
pa nga atension ang gusto mo?"
Nahakos na lamang ni Rufo ang asawa kag wala na sia sing natuaw pa.
Matiuntion nagtindog si Misis. "Rufo, si Laura mapagsik na kag kahapon
nagpahibalo na sia sa akon nga sini nga semana mapauli na sia sa ila." Makadali sia nga nagdulog. "Ano bala ang himuon ko, gusto ko tani nga
magpabilin pa sia?"
"Ang isiling mo kay nagalangot ka sa bata?" tampad ni Rufo.
"Daw amo ina, Rufo," masinulub-on niya nga natuaw.
"Tagai anay si Laura sing kahigayonan nga makapangayo sing patawad sa iya mga
ginikanan. Maayo nga bata si Laura, napiho ko nga magabalik sia diri."
(May Kasugpon)

No comments:

Post a Comment